Het is dit jaar 45 jaar geleden dat de ETOS werd overgenomen door Albert Heyn.

Maar het begon allemaal in 1919. De Philips Verbruikscoöperatie werd opgericht. Gerard en Anton Philips gingen in de clinch met de Eindhovense middenstand. Elke loonsverhoging voor het Philipspersoneel verdween in de zakken van deze middenstand omdat zij de prijzen nog dezelfde dag met hetzelfde percentage als de loonsverhoging lieten stijgen. De Philips Verbruikscoöperatie omvatte kruideniers, slagers en bakkers, speciaal voor Philipspersoneel.

Op 11 november 1931 trok Philips zich terug en werd de coöperatie onder de naam ETOS (“Eendracht, Toewijding, Overleg en Samenwerking”) ook toegankelijk voor niet-Philipspersoneel. Het gevolg was een enorme groei. In 1933 was 75% van de Eindhovense gezinnen lid van de ETOS. Geen enkele coöperatie in ons land kende een kassakorting van 8% die via kassabonnen werd opgespaard en éénmaal per jaar werd uitgekeerd. In 1970 ging het om een bedrag van ruim 7 miljoen gulden.

In de hoogtijdagen had de ETOS een monopoliepositie in onze stad. Deze coöperatie had in Eindhoven en omliggende gemeenten meer dan 100 vestigingen. Meer dan 60.000 leden vonden hun weg naar de kruidenier, de slager en de bakker ( later samen in de supermarkt) en de drogist.

Voor Eindhoven was de ETOS meer dan alleen maar een coöperatie. De contactavonden, de laatste jaren 60 stuks waar per avond 1000 belangstellenden voor inschreven, waren feestelijke happenings met als hoogtepunt het kienen om prijzen. Ook werden reizen georganiseerd, was er een toneelvereniging, een zangkoor en diverse sportverenigingen.

De aankondiging van een mogelijke overname door Albert Heyn kwam dan ook als een donderslag bij heldere hemel. De banen van 1800 werknemers stonden plotseling op de tocht. De opkomst, de bloei en de teloorgang van deze Eindhovense icoon – overigens niet opgenomen in de Canon van Eindhoven – is het onderwerp van de presentatie “van Philips coöperatie tot ETOS”, verzorgd door Peter Trommar.

Peter Trommar was docent aardrijkskunde in Eindhoven en heeft een grote fascinatie voor geschiedenis.

​

De prijs is inclusief 1 consumptie. Neem het ticket geprint mee om gebruik te kunnen maken van de consumptie. Ben je lid van de Bibliotheek Eindhoven? Dan betaal je een gereduceerd tarief. Ter controle wordt naar het nummer van je bibliotheekpas gevraagd. Ben je nog geen lid van de bibliotheek? Je hebt al voor €18,- per jaar een abonnement. Daarmee heb je direct voordeel én steun je de bibliotheek. Lid worden kan eenvoudig online.